Laat je autochtone broeder niet stikken. Hij heeft je nodig!
Wat gebeurt er wanneer je een volledige generatie vertelt dat zij zich niet aan anderen hoeven aan te passen? Wanneer je hen het idee geeft dat zij de ander niet hoeven te kennen, begrijpen of zich ermee hoeven te bemoeien?
Simpel: je krijgt een generatie mensen die zich niet kan handhaven in de dagelijkse realiteit van Nederland en erger nog, de wereld.
De ‘autochtone’, blanke Nederlander krijgt in de huidige maatschappij niet eens de basale mogelijkheid om te ontplooien. Door hem (vaak hem) keer op keer weer te vertellen dat het niet nodig is zijn eigen gedrag, taalgebruik en wereldbeeld onder de loep te nemen, ontnemen we hem de kans om te groeien als individu.
Uitvragen is gezond
Gek, want van ‘allochtonen’ verwachten we juist weer heel erg veel. Zij moeten de Nederlandse taal perfect spreken (in veel gevallen als een van de meerdere talen die zij machtig zijn), zij moeten kunnen manoeuvreren in twee aparte culturen en tússen twee culturen: de Nederlandse en die van hun ouders.
Maar we vragen van hen ook om zaken zoals Zwarte Piet te zien door de ogen van de ‘autochtone’ Nederlander, naast door de eigen ogen. En geduld te betrachten wanneer mensen – alwéér – dezelfde vragen stellen over Ramadan (mag je niet eens water drinken?) of Keti Koti. We vragen ‘allochtonen’ om de eigen cultuur te relativeren en daar de mooie elementen uit te pikken en die te bedekken met een laagje ‘autochtoonheid’, zodat ze beter inpassen hier. En we willen graag dat zij dienstbaar zijn ten opzichte van de dominante cultuur: als het ware hun plek verdienen in deze maatschappij.
Aanpassen en eigen zijn
Wat je daarvan krijgt zijn flexibele mensen. Mensen die kúnnen relativeren, in staat zijn tot empathie, bereid zijn tot compromissen en zich indien nodig zo goed kunnen aanpassen dat een kameleon nog jaloers zou zijn. Mensen die de mooie balans weten te vinden tussen aanpassen en eigen zijn, en die ervoor zorgen dat samenleven met veel (steeds meer) anderen op een prettige manier mogelijk is.
In een steeds kleiner wordende wereld, waar interculturele ontmoetingen aan de orde van de dag zijn, zijn dit nu juist de skills die ‘allochtonen’ uiterst aantrekkelijk maken.
De combinatie van flexibiliteit, in staat zijn om om te gaan met verschillen, behoud van eigenheid bij het aanpassen aan de ander, frustratietolerantie en empathie is van onschatbare waarde. Een ongevraagd cadeau dat wij als ‘allochtone’ Nederlanders met de paplepel krijgen ingegoten. En als niet dan al, dan toch in elk geval tegen de tijd dat we oud genoeg zijn om de krant te lezen, het journaal te kijken en te snappen waar grote mensen-gesprekken over gaan.
De eerste keer dat wij te horen krijgen dat de multiculturele samenleving is mislukt door toedoen van ‘allochtonen’ zelf, reageren we misschien nog als een ontevreden kind. Maar tegen de tiende keer, hebben we onszelf dat wel afgeleerd en geleerd om als volleerd politicus verschillen te prijzen en te zoeken naar een werkbaar compromis.
One way only
Maar blijkbaar gunnen we onze ‘autochtone’ medemens deze persoonlijke groei niet. Want integratie gaat nog steeds over het aanpassen van de minderheid aan de dominante groep. De dominante groep die dan onverzettelijk op z’n eigen plek en in z’n eigen belevingswereld kan blijven zitten.
Diversiteitstrajecten binnen bedrijven worden nog steeds gevuld met ‘allochtonen’ die wordt geleerd hoe ze meer zoals de rest kunnen zijn, in plaats van ‘autochtonen’ te helpen om te gaan met andere meningen en zienswijzen. Zienswijzen die in sommige gevallen alles wat zij heilig vinden omver schopt.
En dat is jammer. Want grenzen vervagen en binnen- wordt buitenland en vice versa. We krijgen in ons professionele leven allemaal steeds meer te maken met andere culturen, niet alleen die van migranten. Zoals het er nu voorstaat staan de ‘autochtonen’ met hun steeds beperktere aanpassingsvermogen op achterstand. Als niet voor de wereld van vandaag, dan wel voor die van morgen.
Jij
Wij ‘allochtonen’ mogen hen dan ook niet laten vallen op dit moeilijke moment in de geschiedenis van Nederland. Want hoe hard ze ook Minder roepen, ze hebben ons eigenlijk keihard nodig. Dus drink vandaag nog een kopje thee met een ‘autochtoon’ en laat zien hoe je samenleeft, want de maatschappij, dat ben jij.
Xaviera Ringeling, managing partner Content Corp. (www.contentcorp.nl) Geboren en voor het grootste deel getogen in Nederland. Arubaans, Surinaams, Cubaans, Chinees, Duits en Nederlands (thanks opa’s en oma’s). Weinig geduld voor onverdraagzaamheid. Veel geduld voor nieuwsgierigheid.
Dit artikel werd eerder geplaatst op www.xa4a.net op 9 oktober 2015.